Οι καμινάδες είναι τα στοιχεία που καταπονούνται περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη κατασκευή στο κτήριο από τις καιρικές συνθήκες. Εμφανίζουν αρκετά ευπαθή σημεία, ειδικά όταν είναι χτιστές και εφάπτονται του κτηρίου. Οι μεταλλικές διπλού τοιχώματος θερμομονωμένες καμινάδες αντιθέτως παρουσιάζουν σημαντικά μικρότερο αριθμό τέτοιων σημείων πχ στα σημεία στερέωσής τους επί του εξωτερικού κελύφους του κτηρίου (όταν βρίσκονται εξωτερικά από αυτό) ή στο σημείο που διαπερνούν κάποιο δώμα. Τα σημεία αυτά απαιτούν ιδιαίτερη προσοχή ως προς τη στεγανοποίησή τους.
Οι χτιστές καμινάδες αποδεικνύονται μια αρκετά προβληματική τεχνική εφαρμογή, ιδίως σε πολυκατοικίες. Η διαφοροποίηση μεταξύ πολυκατοικίας και μονοκατοικίας γίνεται λόγω του μικρού ύψους της δεύτερης που δεν επιτρέπει τη συμπύκνωση των υδρατμών της καύσης στα τοιχώματα της καμινάδας. Συμπυκνώματα στα τοιχώματα της καμινάδας εμφανίζονται κυρίως μετά από διαδρομή ενός και κάτι ορόφου (περίπου δηλαδή 4 μέτρων). Τα συμπυκνώματα βέβαια δεν είναι ο μοναδικός λόγος. Το μεγάλο μήκος επίσης είναι ένας άλλος.
Αυτό δε σημαίνει πως οι μονοκατοικίες δεν εμφανίζουν προβλήματα με τις χτιστές καμινάδες.
Ας εξετάσουμε τα προβλήματα, τα συνήθη λάθη στην εφαρμογή και τα ευπαθή σημεία που εμφανίζονται στις καμινάδες:
1) Οι αρμοί διακοπής εργασιών:
α) Επειδή μια καμινάδα χτίζεται πάνω σε ήδη δομημένη (χτισμένη ή και σοβατισμένη επιφάνεια) προκαλείται στο σημείο αυτό ένας αρμός διακοπής εργασιών. Ο αρμός αυτός έχει τη μορφή κάθετων ρωγμών και στις δύο όψεις που εφάπτονται του εξωτερικού τοίχου του κτηρίου. Από τον αρμό αυτό εισχωρούν όμβρια και αυτά με τη σειρά τους προκαλούν σταδιακά αποσαθρώσεις στα επιχρίσματα της περιοχής.
Κάθετος αρμός διακοπής εργασιών σχηματίζεται και από καμινάδες που εφάπτονται των στηθαίων στα σημεία επαφής. Από ‘κει είναι πολύ πιθανό να προκληθεί υδρογέφυρα και σταδιακό πλημμύρισμα της μόνωσης.
β) Οι καμινάδες χτίζονται με ειδικά τετράγωνα τεμάχια από τσιμεντοκονίαμα που σχηματίζουν έναν κύλινδρο στο κέντρο, ο οποίος θα αποτελέσει τον αγωγό εκτόνωσης των αερίων της καύσης, και ένα τετράγωνο που σχηματίζει ένα «κενό» με τον αγωγό στο κέντρο. Το κενό, μπήκε σε εισαγωγικά γιατί στην πραγματικότητα δεν είναι τελείως κενό, καθώς προκειμένου να συγκρατείται ο αγωγός, εφάπτεται με συνδέσεις από το ίδιο τσιμεντοκονίαμα με την τετράγωνη περίμετρο που τον περικλείει.
 |
Αρμός ανάμεσα σε δύο καμι-
νάδες που εφάπτονται. |
Ανάμεσα στα δομικά αυτά στοιχεία της καμινάδας που τοποθετούνται και επικολλώνται το ένα στο άλλο, παρατηρούνται πολύ συχνά οι αρμοί διακοπής εργασιών στα σημεία επικόλλησής τους, να μεταφέρονται στο εξωτερικό επίχρισμα με χαρακτηριστικές οριζόντιες μικρορωγμές.
γ) αρμός σχηματίζεται και όταν δύο καμινάδες εφάπτονται μεταξύ τους. Από το σημείο του αρμού εισχωρούν όμβρια που μπορούν να αποσαθρώσουν τα γειτονικά επιχρίσματα.
2) Οι υγροποιήσεις των υδρατμών της καύσης:
Μέσα στην καμινάδα τα αέρια προϊόντα της καύσης που είναι κυρίως υδρατμοί ανέρχονται και εκτονώνονται από την έξοδο της καμινάδας. Στην πορεία τους αυτή όμως, αρκετά μόρια υδρατμών έρχονται σε επαφή με τα παγωμένα τοιχώματα της καμινάδας και εκεί υγροποιούνται – συμπυκνώνονται. Η συμπύκνωση αυτή σταδιακά διαβρέχει όλη τη μάζα του τσιμεντοκονιάματος της καμινάδας και του επιχρίσματός της. Μέσω αυτής της διαδικασίας αρχίζουν να εμφανίζονται σταδιακά υγρασίες στην εξωτερική επιφάνεια της καμινάδας. Οι υγρασίες αυτές με τη σειρά τους προκαλούν τοπικά καταστροφή του προστατευτικού χρώματος, από τα οποία πλέον μπορεί να εισχωρήσουν και υγρασίες από τα όμβρια, επιδεινώνοντας ουσιαστικά το πρόβλημα.
 |
Μόλις η συγκεκριμένη καμινάδα θερμομονώθηκε εξωτερικά
η υγρασία στο εσωτερικό του κτηριού εντάθηκε. |
Το ζήτημα είναι θερμομονώνοντας εξωτερικά την καμινάδα μπορούμε να λύσουμε το πρόβλημα; Η απάντηση είναι αρνητική. Αν θερμομονώσουμε την εξωτερική επιφάνεια της καμινάδας θα ενταθούν τα φαινόμενα υγρασίας στο εσωτερικό των τοίχων που εφάπτεται η καμινάδα. Η ένταση αυτή προκύπτει από το ό,τι η διαφορά θερμοκρασίας μεταξύ της καμινάδας και του εξωτερικού περιβάλλοντος, λόγω της θερμομόνωσης μειώνεται, από την άλλη όμως η διαφορά θερμοκρασίας μεταξύ του εσωτερικού της καμινάδας και των εσωτερικών χώρων (δηλαδή της όψης της καμινάδας που εφάπτεται στο κτήριο) αυξάνεται. Η διαφορά θερμοκρασίας ως γνωστόν εντείνει το φαινόμενο της συμπύκνωσης. Δεν πρέπει μάλιστα να ξεχνάμε ότι στο εσωτερικό της καμινάδας η πίεση των υδρατμών είναι πολύ μεγάλη, αφού η σχετική υγρασία είναι εξαιρετικά υψηλή.
 |
Από τη συγκεκριμένη καμινάδα, τόσο από τα
διακοσμητικά τούβλα που την επενδύουν, όσο
και από τον αρμό επαφής της με τον τοίχο εισ-
χωρούν νερά της βροχής και παρακάμπτουν τη
στεγανωτική στρώση. |
3) Όταν η καμινάδα είναι επενδεδυμένη με διακοσμητική λιθοδομή ή διακοσμητικούς οπτόπλινθους. Από τους αρμούς μεταξύ των διακοσμητικών λίθων ή οπτόπλινθων τα όμβρια μπορούν να εισχωρήσουν και να παρακάμψουν τη στεγανωτική στρώση κάποιου δώματος το οποίο διαπερνά η καμινάδα. Για τούτο πριν από οποιαδήποτε διακοσμητική επένδυση της καμινάδας (αλλά και οποιουδήποτε κάθετου στοιχείου σε δώμα) πρέπει να προηγηθεί υγρομονωτική στρώση.
Εδώ αξίζει να κάνουμε μια παρένθεση και να τονίσουμε πως εκτός της υγρομονωτικής στρώσης πρέπει να προβλέπεται και βάση από σκυρόδεμα πάνω στην οποία θα πατήσει η διακοσμητική λιθοδομή ή οπτοπλινθοδομή. Αυτή θα διευκολύνει μελλοντικά οποιαδήποτε προσπάθεια επαναστεγανοποίησης του δώματος χωρίς να προκληθεί υδρογέφυρα από τις επενδύσεις. Γίνεται εύκολα αντιληπτό πως δεν μπορεί εύκολα να γίνει αφαίρεση τμήματος στη βάση αυτών των δομών χωρίς να προκληθεί κατακρήμνισή τους.
4) Εισροή ομβρίων μέσα στην καμινάδα από:
α) μικρό στέγαστρο («καπέλο») που δεν εμποδίζει τα όμβρια να εισχωρήσουν από αυτό μέσα στον αγωγό της καμινάδας και από εκεί να προκαλέσουν υγρασίες σε χαμηλότερες επιφάνειες.
β) αντίθετη κλίση ή ανύπαρκτη κλίση στο σημείο απόληξης του αγωγού της καμινάδας (στη βάση ουσιαστικά του στεγάστρου της). Τα όμβρια που πέφτουν εκεί με τη βοήθεια του ανέμου και παρά την ύπαρξη του στεγάστρου, αντί να συναντήσουν κλίση προς τα έξω, συναντούν αντίθετη κλίση ή καθόλου κλίση, με αποτέλεσμα να εισχωρούν προς τον αγωγό και να προκαλούν υγρασίες χαμηλότερα.
5) Αποκολλήσεις του επιχρίσματος της καμινάδας από το σώμα της. Οι αποκολλήσεις αυτές συνήθως προκαλούνται από πλημμελή εφαρμογή των επιχρισμάτων. Μέσα από το αποκολλημένο επίχρισμα της καμινάδας τα όμβρια εισχωρούν και προκαλούν υδρογέφυρα (παράκαμψη δηλαδή της στεγανωτικής στρώσης) στη μόνωση του δώματος ή σταδιακή αποσάθρωση των χαμηλότερων επιχρισμάτων.
6) Όταν η μεταλλική καμινάδα δεν είναι διπλού τοιχώματος και διαπερνά τη μόνωση του δώματος. Σ’ αυτή την περίπτωση οι υψηλές θερμοκρασίες και οι έντονες μεταβολές στις διαστάσεις της, προκαλούν αποκόλληση ή μάλθωση της στεγανωτικής στρώσης. Για τούτο απαιτούνται ειδικά στεγανωτικά υλικά, ανθεκτικά στις υψηλές θερμοκρασίες.
7) Όταν η καμινάδα είναι από αμιαντοτσιμέντο και χωρίς πρόσθετη επίστρωση. Στην περίπτωση αυτή τα πιο συνηθισμένα προβληματικά φαινόμενα είναι είτε η εμφάνιση κάθετων ρωγμών από τη θραύση του αμιαντοτσιμέντου, είτε ο αρμός μεταξύ της καμινάδας και τοίχων ή των στηθαίων επί του δώματος από τον οποίο μπορεί να προκληθεί υδρογέφυρα.
 |
| Προσθήκη λεζάντας |
Εδώ αξίζει να σημειώσουμε την επικινδυνότητα αυτών των καμινάδων για τη υγεία των περίοικων αλλά και των ζώων της περιοχής από τις ίνες αμιάντου που ελευθερώνονται στην ατμόσφαιρα. Είναι ιδιαίτερα επικίνδυνες για εμφάνιση καρκίνου του πνεύμονα αν τις εισπνεύσει κάποιος. Ο αριθμός αυτού του τύπου καμινάδας στις ελληνικές πόλεις είναι εντυπωσιακός.
8) Όταν η καμινάδα έχει σπάσει είτε από σεισμό είτε από πολύ ισχυρό άνεμο. Στην περίπτωση αυτή τόσο σε νέο ισχυρό σεισμό όσο και σε νέο πολύ ισχυρό άνεμο, ο κίνδυνος αποκόλλησής της και κατακρήμνισής της είναι πολύ μεγάλος. Εντυπωσιακός είναι και εδώ, ο αριθμός των καμινάδων που βρίσκονται σε αυτή την κατάσταση και δεν έχει ληφθεί μέριμνα για την αποκατάστασή τους.
Πέρα από αυτό τον κίνδυνο όμως υφίσταται και ένας δεύτερος από την εισροή των ομβρίων με τις παρελκόμενες συνέπειες για τα χαμηλότερα επιχρίσματα ή για τις μονώσεις των δωμάτων.
 |
Καμινάδα από αμιαντοσωλήνα και επιχρισμένη
με άγριο επίχρισμα |
9) Η επίχριση των καμινάδων με σαγρέ (άγριας υφής δηλαδή) επίχρισμα εμποδίζει την επαρκή στεγανοποίησή του από τα χρώματα επικάλυψης. Αυτά τα επιχρίσματα διαβρέχονται πολύ πιο εύκολα από τα όμβρια και αποσαθρώνονται πολύ πιο γρήγορα από τα λείας υφής επιχρίσματα.
10) Τα σημεία στερέωσης της καμινάδας όπου δεν έχουν σφραγισθεί ορθά και εισχωρούν όμβρια μέσα από τις οπές που διανοίχθηκαν στους εξωτερικούς τοίχους του κτηρίου, ώστε να τοποθετηθούν οι υποδοχείς των βυσμάτων στερέωσης. Τα σημεία αυτά όχι σπάνια δε σφραγίζονται με κάποια σφραγιστική μαστίχη όπως θα έπρεπε, με αποτέλεσμα να προκαλούν μικρές εστίες εισροής ομβρίων και ως συνέπεια τοπικές αποσαθρώσεις του χρώματος ή και των επιχρισμάτων.
Γιώργος Μαυρουλέας
Πρόεδρος της Ecobuilders AE – MONOSCIENCE
Τηλ. Επικοινωνίας: 210 6085528
(Δεν επιτρέπεται η αναδημοσίευση των κειμένων ή τμήματος αυτών χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του συγγραφέα)
