ΒΑΣΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΗΧΟ
Πηγή ήχου θεωρείται ένα σώμα το οποίο κραδαίνεται ή ταλαντώνεται. Αυτή η ταλάντωσή του εμπεριέχει μία κινητική ενέργεια και μεταφέρεται αναλογικά στα μόρια του όμορου υλικού διάμεσου. Ο ήχοςλοιπόν μεταδίδεται σε κύματα τα οποία απομακρύνονται κυκλικά από την πηγή του. Τα κύματα αυτά γίνονται αντιληπτά από τους ανθρώπους ή τα ζώα μέσω της αίσθησης της ακοής.
Τα ηχητικά κύματα δεν είναι τίποτε άλλο παρά μοριακές πυκνώσεις και αραιώσεις που προκαλούνται στο υλικό διαμέσου του οποίου μεταδίδονται. Αυτές οι πυκνώσεις ή αραιώσεις έχουν την αιτία τους στην ηχητική ενέργεια που εκδηλώνεται ως κινητική όπως προαναφέραμε.
Αντιλαμβανόμαστε τον ήχο ως βαρύ ή βαθύ είτε ως υψηλό. Αυτό είναι το χαρακτηριστικό της τονικότητας ενός ήχου. Ο ηχητικός τόνος μπορεί να εκφραστεί σε νότες. Κάθε τόνος αντιστοιχεί σε ένα περιορισμένο φάσμα συχνοτήτων. Αυτές οι συχνότητες διακρίνονται από το αυτί μας. Σε κάθε μάλιστα διπλασιασμό της συχνότητας βρισκόμαστε μία οκτάβα υψηλότερα. Δηλαδή μία νότα όπως το Φα στη συχνότητα των 440 ΗΖ(Χερτζ) μία οκτάβα παραπάνω έχει συχνότητα 880 ΗΖ. Όσο υψηλότερη είναι μία συχνότητα τόσο μικρότερο είναι το μήκος ενός κύματος και το αντίστροφο.
Η συχνότητα του ήχου εκφράζει το πόσες ταλαντώσεις (πυκνώσεις ή αραιώσεις των μορίων του διάμεσου δηλαδή) έχουμε σε ένα δευτερόλεπτο. Για παράδειγμα 50 ταλαντώσεις σε ένα δευτερόλεπτο έχουν συχνότητα 50 ΗΖ ενώ 3500 τέτοιες ταλαντώσεις σε ένα δευτερόλεπτο έχουν συχνότητα 3500 ΗΖ.
Ένας άνθρωπος ακούει συχνότητες από 16 ΗΖ ως 20.000 ΗΖ.
Η ένταση του ήχου εξαρτάται από την απόσταση μεταξύ των πυκνωμάτων των ηχητικών κυμάτων μιας συχνότητας. Όσο πιο μεγάλη η απόσταση μεταξύ τους (πάντα συγκρίνοντας ίδιες συχνότητες) τόσο πιο ισχυρός θεωρείται ο ήχος. Όσο πιο μικρή είναι η ταλάντωση τόσο πιο αδύναμος είναι ο ήχος.
Για να περιγράψουμε έναν ήχο τον χαρακτηρίζουμε με τους ακόλουθους τέσσερις χαρακτηρισμούς:
1) τόνος (καθαρός ήχος ενός τόνου)
2) ήχος (ηχητικό σήμα που μεταφέρει περισσότερων του ενός τόνου)
3) θόρυβος(ακανόνιστες ταλαντώσεις κυμάτων χωρίς δυνατότητα συσχέτισής τους)
4) κρότος(σύντομη, πολύ ισχυρή και γρήγορα εξασθενούμενη εντύπωση ήχου).
Η ταχύτητα του ήχουεξαρτάται από:
1) το υλικό διαμέσου του οποίου μεταδίδεται
2) από τη θερμοκρασία που έχει το υλικό (όσο πιο θερμό είναι ένα υλικό διάμεσο τόσο πιο γρήγορα κινείται ο ήχος)
3) από τη συχνότητα.
Στα στερεά η ταχύτητα του ήχου είναι υψηλότερη από ό,τι υγρά και στα υγρά υψηλότερη σε σχέση με τον αέρα. Η ταχύτητα στον αέρα είναι περίπου 340 μέτρα το δευτερόλεπτο.
Ακούμε σε λογαριθμική κλίμακα. Η ένταση του ήχου μετριέται σε Decibel (dB). Τα επίπεδα θορύβου γίνονται αντιληπτά από το ανθρώπινο αυτί ως αίσθηση που μπορεί να χαρακτηριστεί ως ακολούθως:
1) μέχρι 20 dB ως πολύ σιγανή
2) μέχρι 30 dB ως σιγανή
3) από 30 ως 40 dB ως αρκετά σιγανή
4) από 40 ως 60 dB ως μέτρια δυνατή
5) από 60 ως 90 dB ως δυνατή και
6) από 90 ως πάνω και από 120 dBπολύ δυνατή ως ανυπόφορη.
Ένας χαμηλής συχνότητας ήχος είναι πιο υποφερτός σε υψηλές στάθμες θορύβου από έναν αντίστοιχης έντασης σε υψηλές συχνότητες. Η στάθμη του ήχου διπλασιάζεται κάθε 3 dB. Το ανθρώπινο όμως αυτί αντιλαμβάνεται ως διπλασιασμό της στάθμης ενός θορύβου όταν αυτός αυξάνεται κατά 10 dB. Η αίσθηση συνεπώς που μας δημιουργεί ένα ηχητικό συμβάν είναι και υποκειμενική.
Πηγές:
Walter Blasi: Θερμομόνωση-Ηχομόνωση- Πυροπροστασία
Wenderhorst: Δομικά Υλικά
Derek Osbourn: Οικοδομική
Πηγές:
Walter Blasi: Θερμομόνωση-Ηχομόνωση- Πυροπροστασία
Wenderhorst: Δομικά Υλικά
Derek Osbourn: Οικοδομική
Γιώργος Μαυρουλέας
(Δεν επιτρέπεται η αναδημοσίευση των κειμένων ή τμήματος αυτών χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του συγγραφέα)