ΡΩΓΜΕΣ ΣΕ ΤΟΙΧΟΥΣ ΚΑΙ ΟΙ ΓΕΝΕΣΙΟΥΡΓΕΣ ΤΟΥΣ ΑΙΤΙΕΣ: 1) ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΝΤΟΠΙΣΜΟY ΤΩΝ ΑΙΤIΩΝ.
Οι αιτίες που προκαλούν ρωγμές στους τοίχους είναι πολλές αλλά σε γενικές γραμμές αναγνωρίσιμες από έναν έμπειρο και καταρτισμένο τεχνικό. Η αναγνώριση όμως της αιτίας δεν είναι πάντα εύκολη και μια λανθασμένη αντίληψή της δεν επιτρέπει σ’ αυτόν που καλείται να την επιδιορθώσει, να δώσει τη ορθή τεχνικά λύση.
Για την αναγνώριση της πραγματικής αιτίας ή των πραγματικών αιτιών (γιατί αρκετές φορές η εμφάνιση μιας ρωγμής μπορεί να προκαλείται από συνδυασμό δύο ή και περισσοτέρων αιτιών) απαιτείται κατ’ αρχήν η συγκέντρωση πληροφοριών γύρω από την κατασκευή. Η συγκέντρωση αυτή δεν είναι απαραίτητο να δοθεί από τον ιδιοκτήτη ή χρήστη του κτηρίου. Άλλωστε τις περισσότερες φορές αδυνατεί να απαντήσει καθώς δεν ήταν παρών κατά τη διάρκεια των εργασιών ή δε θυμάται επαρκώς λεπτομέρειες του έργου.
 |
| Στη συγκεκριμένη φωτό μπορούμε να διακρίνουμε 4 δια- φορετικού τύπου-αιτίας ρωγμές. 1) ρωγμές ενανθράκω- σης του υποστυλώματος 2) ρωγμή αρμού διακοπής εργα- σιών 3) ρωγμές συστολής στο επίχρισμα 4) επιφανειακές ρωγμές γρήγρορης αφύγρανσης του επιχρίσματος. |
Η συγκέντρωση πληροφοριών γίνεται από τον ίδιο τον τεχνικό που καλείται να δώσει λύση, μέσα από την έρευνα στο συγκεκριμένο κτήριο και τη συστηματοποιημένη εμπειρία του γύρω από τη συμπτωματολογία των ρωγμών σε μια τοιχοποιία.
Ένα παράδειγμα αυτής της έρευνας είναι όταν έχουν εμφανισθεί πολλά κρακελαρίσματα σε γωνίες του εξωτερικού τοίχου. Ο τεχνικός οφείλει να ελέγξει αν στις γωνίες αυτές βρίσκονται υποστυλώματα (που συνήθως έτσι συμβαίνει) και αυτά είναι θερμομονωμένα, έχει τοποθετηθεί δηλαδή μέσα στον ξυλότυπο θερμομονωτικό υλικό από πολυστερίνη (εξηλασμένη ή διογκωμένη). Σε μία τέτοια περίπτωση η επένδυση ενός υποστυλώματος από θερμομονωτικό υλικό και η επίχρισή του με συμβατικό επίχρισμα, προκαλεί συχνά κρακελαρίσματα στο τελευταίο. Οι λόγοι είναι διάφοροι και θα τους αναλύσουμε αργότερα.
Πώς όμως καταλαβαίνει κάποιος ότι είναι θερμομονωμένο ένα υποστύλωμα; Πολύ απλά χτυπάμε με το χέρι μας ή ελαφρά με ένα σκληρό αντικείμενο την επιφάνεια του επιχρίσματος και διαπιστώνουμε από τον ήχο, αν αυτό είναι θερμομονωμένο ή όχι. Όταν υφίσταται θερμομονωτικό υλικό πίσω από το επίχρισμα, ο ήχος θα ακουσθεί υπόκωφος. Σε περιοχή έξω από το επίχρισμα θα ακουσθεί συμπαγής. Συμπαγής ασφαλώς θα ακουσθεί και αν το υποστύλωμα δεν είναι θερμομονωμένο (τουλάχιστον από την εξωτερική του όψη).
Αν είναι θερμομονωμένο το υποστύλωμα, μπορούμε να υποθέσουμε ότι τα κρακελαρίσματα έχουν την αιτία τους σ’ αυτό το γεγονός. Αν αυτά τα κρακελαρίσματα μάλιστα εμφανίζονται και στις δοκούς αλλά και σε ενδιάμεσα υποστυλώματα του κελύφους του κτηρίου, τότε πλέον η υπόθεση που κάναμε ισχυροποιείται τόσο που πλέον μπορούμε να είμαστε σίγουροι πως η βασική αιτία βρίσκεται στην ύπαρξη θερμομόνωσης πίσω από το επίχρισμα.
Τώρα το γιατί έχει γεμίσει καμπυλοειδείς ρωγμές όλη η επιφάνεια του επενδεδυμένου με θερμομονωτικές πλάκες υποστυλώματος οι αιτίες είναι πολλές και θα αναλύσουμε όσες μπορούμε περισσότερο πιο κάτω.
Για να κλείσουμε λοιπόν το παράδειγμά μας στην προσπάθειά μας να δώσουμε μια αίσθηση της συλλογής πληροφοριών μέσα από έρευνα για τον εντοπισμό του φαινομένου θα αναλύσουμε τη μεθοδολογία με την οποία εργαστήκαμε. Αυτή μπορεί να χρησιμεύσει ως φόρμουλα για την αποκάλυψη των αιτιών και σε άλλες διαφορετικές περιπτώσεις.
ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΠΟΙΗΜΕΝΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ:
1) Τα υποστυλώματα βρίσκονται συνήθως στις γωνίες του κελύφους
2) Πιστοποιούμε αυτό που συνήθως συμβαίνει μέσα από τη γνώση μας πως μια οπτοπλινθοδομή επιχρισμένη, όταν τη χτυπήσουμε με ένα ξύλο δίνει λιγότερο συμπαγή ήχο από ένα υποστύλωμα επιχρισμένο.
3) Από την εσωτερική όψη του κελύφους συνήθως διαγράφονται οι δοκοί και με βάση το που καταλήγουν, μπορούμε να εντοπίσουμε το υποστύλωμα. Από την εσωτερική όψη βέβαια μπορεί να διαγράφεται το ίδιο το υποστύλωμα.
4) Η συνήθης πρακτική τις τρεις τελευταίες δεκαετίες ήταν να θερμομονώνονται τα υποστυλώματα και οι δοκοί (αργότερα και τα σενάζια και τα πρέκια) για την αποφυγή συμπυκνωμάτων και μυκήτων στο εσωτερικό αυτών των στοιχείων. Αντιθέτως στις οπτοπλινθοδομές (τουβλοδομές) το θερμομονωτικό υλικό τοποθετείτο ενδιάμεσα στην εσωτερική και εξωτερική δομή τους.
5) Ένα επιχρισμένο θερμομονωμένο υποστύλωμα αν το χτυπήσουμε στην επιφάνειά του δίνει έναν υπόκωφο ήχο.
6) Σε ένα σχετικά άκαμπτο υλικό, όπως είναι ένα συμβατικό επίχρισμα που έχει εφαρμοσθεί πάνω σε ένα πιο ελαστικό υπόστρωμα, όπως είναι τα θερμομονωτικά φύλλα από πολυστερίνη, όταν μάλιστα δέχεται και όλα τα θερμικά φορτία που δεν μπορεί να μεταφέρει προς το κτηριακό κέλυφος, είναι επόμενο να σχηματισθούν ρωγμές στην επιφάνειά του.
7) Οι γωνίες ενός κτηρίου (ειδικά οι βορινές και κυρίως οι βορειοδυτικές) καταπονούνται περισσότερο από τις καιρικές συνθήκες και τις θερμοκρασιακές διαφορές αλλά και απότομες μεταβολές τους, από τις υπόλοιπες επιφάνειες του κελύφους.
8) Τα κρακελαρίσματα του επιχρίσματος πάνω σε ένα πιο ελαστικό υπόστρωμα εμφανίζουν καμπυλοειδή μορφή, σχηματίζοντας τις περισσότερες φορές ακανόνιστα σχήματα.
[Η συστηματοποιημένη εμπειρία βέβαια εμπεριέχει ακόμη περισσότερες πληροφορίες χρήσιμες αργότερα για την επίλυση του προβλήματος, όπως: ο οπλισμός ή μη του επιχρίσματος, ότι οι πλάκες πολυστερίνης εκτεθειμένες στην ηλιακή ακτινοβολία αποπολυμερίζονται επιφανειακά και αποσαθρώνεται η επιφάνειά τους, ότι οι σοβατζήδες πρέπει να ξύνουν την επιφάνειά τους για την απομάκρυνση αυτής της πούδρας, πως συμπεριφέρεται το αποκολλημένο επίχρισμα σε σχέση με αυτό που προσφύεται κανονικά στο επίχρισμά του, πως όταν αφυδατωθεί πολύ γρήγορα ένα επίχρισμα ρηγματώνεται επίσης αλλά με πιο μικρά και πυκνά σχήματα και όχι τόσο βαθιά κλπ].
ΕΡΕΥΝΑ:
1) Ελέγχουμε αν τα κρακελαρίσματα στη γωνία βρίσκονται πάνω σε υποστύλωμα με βάση την εμπειρία μας που αναφέρθηκε παραπάνω.
2) Χτυπάμε με το χέρι ή με σκληρό αντικείμενο ελαφρά την επιφάνεια, για να διαπιστώσουμε από τον ήχο, αν υφίσταται θερμομονωτικό υλικό πίσω από το επίχρισμα.
3) Ελέγχουμε τις ρωγμές στο επίχρισμα (ως προς το βάθος, πλάτος και σχήμα τους).
[Και κατά τη διαδικασία της έρευνας για πιο ενδελεχή κατανόηση των αιτιών του προβλήματος αλλά και για να μπορέσουμε να δώσουμε μια πιο ορθή τεχνικά λύση, προχωρούμε και σε περισσότερες ενέργειες. Πχ: πιέζουμε με την παλάμη μας δυνατά το επίχρισμα και διαπιστώνουμε αν έχει αποκολληθεί τοπικά ή όχι, ελέγχουμε αν το φαινόμενο είναι καθολικό στα υποστυλώματα και τις δοκούς του κτηρίου ή εμφανίζεται μόνο σε ορισμένα από αυτά που καταπονούνται περισσότερο από τις καιρικές συνθήκες, διαπιστώνουμε αν έχει οπλισθεί ή όχι το επίχρισμα, ελέγχουμε για αποφλοιώσεις από παγετό κλπ].
Η μεθοδολογία εντοπισμού των αιτίων εμφάνισης ρωγμής ή ρωγμών στην επιφάνεια μιας τοιχοποιίας είτε αυτή βρίσκεται στην εξωτερική όψη του κελύφους είτε στην εσωτερική του, είτε και αποτελεί μια τοιχοποιία σε εσωτερικό χώρο λοιπόν, απαιτεί ενδελεχή έρευνα και καταγραφή των συμπτωμάτων, συσχετισμό τους με την εμπειρία και πάνω από όλα συνεχή μελέτη, εκπαίδευση και επιμόρφωση από τον τεχνικό. Είναι σημαντικό να τονίσουμε εδώ πως η εξειδίκευση έχει προτερήματα αλλά έχει και ελαττώματα. Το βασικό προτέρημά της είναι ότι λόγω του περιορισμού του γνωστικού αντικειμένου το γνωρίζει και το κατανοεί καλύτερα, το βασικό μειονέκτημά της είναι ότι σε μία σύνθετη κατασκευή (όπως άλλωστε είναι ένα κτήριο) πρέπει να υπάρχει σε ικανοποιητικό επίπεδο γνώση των βασικών τουλάχιστον κανόνων και άλλων εργασιών σχετικών προς το δικό μας γνωστικό αντικείμενο.
Γιώργος Μαυρουλέας
(Δεν επιτρέπεται η αναδημοσίευση των κειμένων ή τμήματος αυτών χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του συγγραφέα)